Heurnestraat 12, 3870 Vechmaal, Heers

HISTORIEKBelangrijke hoeve, aan de voet van de Kruisberg (Ferrariskaart, 1771-77: Satenbergh). De kern klimt op tot de 17de eeuw, wat blijkt uit resten in de westvleugel. Reeds in de tweede helft van de 18de eeuw bezit de hoeve haar gesloten vorm, die zij gedurende de 19de eeuw behield (Atlas van de Buurtwegen, 1844).

De hoeve wordt begin 19de eeuw herbouwd; de meeste gebouwen dateren uit deze periode. In 1892 wordt door de familie Slegers een kasteeltje gebouwd, aansluitend bij de noordzijde van de westvleugel; op dat moment verdwijnt de noordvleugel van de hoeve (de schuur), die wordt vervangen door de huidige muur; dan wordt ook de achterliggende tuin in Engelse stijl aangelegd, met een aantal monumentale beuken. Restauratie is aan de gang.


BESCHRIJVING
Bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse pannen), rondom een rechthoekig erf, bereikbaar via een inrijpoort in de oostvleugel: korfboogpoort in een kalkstenen omlijsting met negblokken in regelmatig verband, en rechthoekige, kalkstenen duiventil erboven (begin 19de eeuw).

Woonhuis in de westvleugel, vijf traveeën en twee bouwlagen. De kern dateert uit de 17de eeuw, wat blijkt uit de S-vormige, smeedijzeren ankers in de achtergevel, de ankers met krullen in de voorgevel, en de behouden omlijsting van een voormalig kruiskozijn, waaruit het kruis werd verwijderd: kalksteenblokken met negblokken in onregelmatig verband (tweede helft van de 17de eeuw). Rechthoekige muuropeningen in een kalkstenen omlijsting (begin 19de eeuw); halfronde, bakstenen zoldervensters. De eerste twee traveeën van de achtergevel werden bij de bouw van het kasteeltje verbouwd in dezelfde stijl als laatst genoemde.

Het ten zuiden aansluitende lagere gedeelte omvat een korfboogpoort als doorgang naar de velden; in de achtergevel, een rondboogdeur uit de tweede helft van de 17de eeuw in een kalkstenen omlijsting.

De zuid- en oostvleugel omvatten stallen van anderhalve bouwlaag, voorzien van rechthoekige vensters en deuren in kalkstenen omlijsting. De zuidelijke stal werd, waarschijnlijk na afbraak van de schuur, als schuur gebruikt, getuige de twee korfboogpoorten in de zuidgevel.

Monumentaal bakhuis ten noordwesten, buiten het erf. Hoog bakstenen gebouw van twee traveeën, met bakoven aan de westzijde.

Vierkant kasteeltje in eclectische stijl, twee traveeën en twee bouwlagen, het rechter gedeelte haaks op het linker gedeelte, beide onder zadeldaken (leien) met dakkapellen. Bakstenen gebouw op verhoogde begane grond met breukstenen plint. Smeedijzeren sierankers, sommige met de initialen SL. Een bakstenen muizentandfries en een rondboogfries op natuurstenen consoles onder de dakrand. Geprofileerde, natuurstenen waterlijsten. Korfboogvormige, tweeledige muuropeningen in een omlijsting van zachte natuursteen met dito deelzuiltje, onder een geprofileerde druiplijst. Vóór het huis bevindt zich een tuin, door een muur met smeedijzeren hek van de straat afgesloten.

DEWELF A.-ANCIAUX K., De St.-Pieterskapel van Horne en haar landelijke omgeving, Vechmaal, 1990, p. 26.

DEWELF A. e.a., Het dorpsverleden van Vechmaal, Vechmaal, 1978, p. 187. DEWELF A.-ANCIAUX K., De St.-Pieterskapel van Horne en haar landelijke omgeving, Vechmaal, 1990, p. 26.

DEWELF A. e.a., Het dorpsverleden van Vechmaal, Vechmaal, 1978, p. 187.

Pauwels D., Schlusmans F. met medewerking van Muyldermans E. & Rombouts J. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14N4, Brussel - Turnhout.
Source: Real Estate Inventory